Relacja z wydarzenia „Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w okresie pandemii”
Opracowała: Krystyna Pac-Marcinkowska, nauczyciel-konsultant w DODN we Wrocławiu filia w Wałbrzychu
8 czerwca 2021 roku w wałbrzyskiej filii DODN we Wrocławiu, za pośrednictwem platformy MS Teams, odbyło się seminarium pn. Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w okresie pandemii.
Celem wydarzenia edukacyjnego, adresowanego do kadry kierowniczej dolnośląskich szkół oraz placówek, było wsparcie jej w pełnieniu nadzoru pedagogicznego i ewaluacji wskazanych obszarów. Tę kwestię szeroko omówiła Mariola Berg, Kierownik Filii DODN w Wałbrzychu, zwracając uwagę na dodatkowe akty prawne, regulujące pełnienie nadzoru pedagogicznego w okresie pandemii. Dyrektor w zmienionych warunkach zobowiązany jest w szczególności do kontroli przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, nadzorowania organizacji zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość oraz stopnia obciążenia uczniów realizacją zleconych zadań. Nie bez znaczenia jest – ze względu na wyjątkowość sytuacji edukacyjnej – dostarczenie nauczycielom wsparcia w realizacji statutowych zadań.
Kierunek Działania wychowawcze szkoły. Wychowanie do wartości, kształtowanie postaw i respektowanie norm społecznych zaprezentował dr Robert Kaśków, Dyrektor I LO w Świdnicy i jednocześnie doradca metodyczny w zakresie etyki. Podkreślił obowiązek wypełniania funkcji wychowawczej przez szkoły i placówki w kryzysowej sytuacji i zasugerował zmiany w sposobach oddziaływań na uczniów w okresie pracy zdalnej i konieczności zachowania dystansu społecznego. Cenne w wystąpieniu było przedstawienie szans i możliwości przekazu wartości w czasie pracy online w formie przykładów dobrych praktyk. Imperatywnie wybrzmiało przekonanie, że istotna jest rola netykiety, ale nic nie zastąpi siły autorytetu nauczyciela i zarządzania przez wartości.
Problematykę Wdrażania zmian w kształceniu zawodowym, ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia osób dorosłych podjęła w swoim wystąpieniu Małgorzata Reichel, nauczycielka-konsultantka wałbrzyskiej filii DODN. Zwróciła uwagę na trudności w zakresie realizacji praktycznej nauki zawodu, eksponując jednocześnie wysiłki nauczycieli na rzecz wypełnienia zadań szkół zawodowych. Zaakcentowała również, że w czasie pracy zdalnej z determinacją należy realizować treści doradztwa zawodowego na wszystkich etapach edukacji. Mimo trudnej sytuacji nauczyciele teoretycznych przedmiotów zawodowych i praktycznej nauki zawodu ze szkół branżowych uczestniczyli, zgodnie z nowym prawem oświatowym, w szkoleniach na rzecz doskonalenia swoich umiejętności i kwalifikacji zawodowych.
Zapewnienie wysokiej jakości kształcenia oraz wsparcia psychologiczno-pedagogicznego wszystkim uczniom z uwzględnieniem zróżnicowanych ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych to kolejny element polityki oświatowej państwa, na który uwrażliwiła uczestników seminarium Karolina Głuszek, nauczycielka-konsultantka wałbrzyskiej filii DODN. W wypowiedzi położyła nacisk na potrzebę indywidualizacji procesu nauczania, wychowania oraz opieki w zależności od wyników przeprowadzonych w szkołach diagnoz. Prelegentka odniosła się również do nowego priorytetu z maja 2021 r. Działania w zakresie wsparcia wychowawczego i psychoprofilaktycznego środowiska szkolnego w sytuacji kryzysowej wywołanej pandemią, podając numery telefonów i adresy internetowe instytucji wspierających dzieci i młodzież w sytuacjach kryzysowych.
Kolejny priorytet polityki oświatowej Wykorzystanie w procesach edukacyjnych narzędzi i zasobów cyfrowych oraz metod kształcenia na odległość. Bezpieczne i efektywne korzystanie z technologii cyfrowych omówił Łukasz Franków, nauczyciel-konsultant z wałbrzyskiej filii DODN. Zwrócił szczególną uwagę na podstawowe zasady pracy zdalnej z uwzględnieniem kategorii wiekowej i zindywidualizowanych potrzeb uczniów oraz na celowość stosowania form i metod pracy aktywizujących dzieci i młodzież, możliwych do zastosowania w synchronicznym sposobie nauczania, opartych na budowaniu relacji.
Krystyna Pac-Marcinkowska, nauczycielka-konsultantka wałbrzyskiej filii DODN, odniosła się do priorytetu Wdrażanie nowej podstawy programowej w szkołach ponadpodstawowych ze szczególnym uwzględnieniem edukacji przyrodniczej i matematycznej. Rozwijanie samodzielności, innowacyjności i kreatywności uczniów. Zaproponowała dyrektorom zestaw pytań, adresowanych do nauczycieli poszczególnych przedmiotów, by – w połączeniu z wynikami badań z wykorzystaniem innych narzędzi kontrolnych i ewaluacyjnych – mogli zyskać wiedzę o stopniu realizacji podstawy programowej z zachowaniem koniecznych warunków spełnienia jej wymagań oraz zabezpieczeniem kompetencji kluczowych uczniów. Zasugerowała, że badaniu samodzielności, kreatywności, innowacyjności uczniów powinno towarzyszyć wcześniejsze sformułowanie wskaźników, określających poziom posiadania tych ważnych kompetencji.
W grudniu 2020 r., ze względu na sytuację epidemiologiczną w kraju, minister wskazał dodatkowy priorytet polityki oświatowej państwa: uwzględnienie w procesach edukacyjnych wymagań egzaminacyjnych dotyczących egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego przeprowadzanego w roku 2021. Tę kwestię omówiła dr Małgorzata Kucharska, doradca metodyczny w zakresie filozofii i języka polskiego. Punktem wyjścia uczyniła definicyjne rozróżnienie wymagań podstawy programowej i wymagań egzaminacyjnych, by następnie powiedzieć o realizowanych kaskadowo szkoleniach informacyjnych i metodycznych, i wreszcie – zarekomendować skuteczne działania na rzecz egzaminacyjnego sukcesu uczniów.
Integralną częścią seminarium był panel dyskusyjny o wpływie funkcjonowania szkoły w warunkach pracy zdalnej na realizację polityki oświatowej państwa. Jego celem była wymiana poglądów uczestników seminarium na temat sprawowania nadzoru pedagogicznego w czasie specyficznego funkcjonowania szkół i placówek. W ramach dyskusji, moderowanej przez Krystynę Pac-Marcinkowską, głos zabrali: Izabella Mazurek, Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 im. Orła Białego w Wałbrzychu, Barbara Błasińska, Dyrektor Zespołu Przedszkoli Samorządowych nr 1 w Wałbrzychu, Iwona Hnatiuk, Dyrektor Zespołu Szkół nr 5 im. M. T. Hubera w Wałbrzychu i Robert Kaśków, Dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kasprowicza w Świdnicy. Osoby zarządzające szkołami i placówkami wyeksponowali główne problemy z monitorowaniem i nadzorowaniem pracy nauczycieli w czasie pandemii, dzieląc się swoimi doświadczeniami i rekomendując niektóre działania.
Równolegle z toczącą się dyskusją uruchomiona została aplikacja Padlet, dzięki której osoby biorące udział w wydarzeniu mogły szybko określić szanse i zagrożenia wynikające z funkcjonowania szkół i placówek w systemie pracy zdalnej. Aktywność uczestników była świadectwem ich dużej refleksyjności na temat mechanizmów pracy online, jej mocnych stron i wymagających wsparcia. Wszyscy wyrazili przekonanie, że w edukacji dokonał się skok technologiczny, który na stałe zmieni jej obraz.
Podsumowania seminarium dokonała Mariola Berg, zaznaczając, że DODN chętnie będzie wspierać nauczycieli i kadrę zarządzającą w pokonywaniu wszelkich trudności, reagując na zindywidualizowane potrzeby szkół i placówek oświatowych. Zarekomendowała podejmowane przez nauczycieli-konsultantów oraz doradców metodycznych działania na rzecz projakościowych rozwiązań w edukacji.
