Relacja z wizyty dolnośląskich nauczycieli w Adżarii
Autorka relacji: Krystyna Pac-Marcinkowska, nauczyciel-konsultant DODN we Wrocławiu Filia w Wałbrzychu
Samorząd Województwa Dolnośląskiego jest od siedmiu lat organizatorem konkursu „Gruzja – fascynująca podróż”, którego realizatorem jest z kolei Dolnośląski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu. Celem konkursu jest propagowanie wiedzy o Gruzji, ze szczególnym uwzględnieniem historii, kultury, bogactwa przyrodniczego Adżarskiej Republiki Autonomicznej, która jest dla Dolnego Śląska regionem partnerskim.
Uczestnikami konkursu są uczniowie dolnośląskich szkól ponadpodstawowych, a nagrodą dla finalistów – oprócz pamiątkowych dyplomów – tygodniowy pobyt w Gruzji. Oczywiście konkurs wymaga dużego zaangażowania nauczycieli – opiekunów uczniów, którzy podjęli decyzję o udziale w konkursie. Nie jest to zadanie łatwe, gdyż wiedza o Gruzji nie mieści się w standardowych programach nauczania i obliguje do dodatkowej pracy.
Niezwykle cieszymy się jako DODN, że Samorząd Województwa Dolnośląskiego podjął w tym roku szkolnym decyzję o wizycie studyjnej dolnośląskich nauczycieli w Adżarii. Na wyjazd zaproszeni zostali nauczyciele, którzy najbardziej zaangażowali się w promocję konkursu wśród uczniów swoich szkół i odnieśli największe sukcesy. Oczywiście ich miarą były osiągnięcia uczniów w kolejnych edycjach współzawodnictwa.
Wizyta odbyła się w dniach 22-29 kwietnia 2025 roku i była niezwykle intensywna. Gospodarze, czyli pracownicy merytoryczni NPO Ajara Education Fund, opracowali program edukacyjny, który obejmował spotkania w adżarskich szkołach, na Państwowym Uniwersytecie im. Szoty Rustavelego w Batumi, w Ministerstwie Edukacji i Sportu Adżarii oraz w siedzibie wspomnianej fundacji.
Dziesięcioro polskich nauczycieli i dwie konsultantki DODN uczestniczyło w warsztatach z zakresu edukacji obywatelskiej i historii, prowadzonych przez adżarskich trenerów, które stały się okazją do wymiany doświadczeń i przykładów dobrych praktyk. System edukacji w Adżarii różni się od naszego, ale podejście do metodyki nauczania jest podobne. Zastosowane formy i metody pracy na zajęciach miały na celu wykorzystanie indywidualnego potencjału uczniów, ich dużą aktywizację i uruchomienie procesu uczenia się od siebie nawzajem.
W szkołach w Batumi i Kedzie mieliśmy okazję obserwować lekcje historii, geografii i edukacji obywatelskiej. Mogliśmy z bliska przyglądnąć się pracy gruzińskich nauczycieli, ich sposobom uaktywniania młodzieży, wykorzystywania różnych narzędzi i pomocy dydaktycznych, radzenia sobie z ładem i porządkiem na zajęciach, które często miały charakter pracy zespołowej. Z przyjemnością obserwowaliśmy duże zaangażowanie uczniów, ich emocjonalność w wyrażaniu własnych opinii i sądów, eksponowane szczególnie mocno podczas zajęć edukacji obywatelskiej, poświęconych kwestii dążenia Gruzji do wejścia do Unii Europejskiej i NATO. Wydaje się, że o ile działania parlamentu gruzińskiego oddalają ten kraj od integracji europejskiej i euroatlantyckiej, to środowisko edukacyjne jest mocno ukierunkowane na promowanie i wzmacnianie zasad demokracji. Ujawniło się to podczas spotkań z nauczycielami i członkami samorządów uczniowskich w odwiedzanych szkołach.
Uczniowie eksponowali demokratyczny charakter wyborów do szkolnego samorządu, wielość przedsięwzięć na rzecz społeczności szkolnej z własnej inicjatywy oraz wspierającą rolę nauczycieli w rozwijaniu ich zainteresowań.
Dużą przyjemność sprawił nam spontaniczny występ dzieci ze szkoły w Kedzie na podwórku szkolnym. Nasze zainteresowanie ciekawym instrumentem strunowym w rękach nastoletniego chłopca spowodowało, że staliśmy się widzami muzyczno-tanecznego show.
Wizyta na uniwersytecie w Batumi upłynęła pod znakiem panelu dyskusyjnego nt. Rola nauk społecznych we współczesnym świecie. Mieliśmy też możliwość zapoznania się z bogatą ofertą uczelni, która jest ważnym ośrodkiem edukacyjnym, naukowym i kulturalnym w Gruzji, nastawionym na szeroką współpracę z zagranicznymi uczelniami. Pod jego auspicjami realizowanych jest wiele przedsięwzięć badawczych z udziałem polskiej kadry naukowej.
Tego samego dnia miało miejsce spotkanie w Ministerstwie Edukacji i Sportu Adżarii. Zostaliśmy przyjęci niezwykle serdecznie, ale wizyta miała przede wszystkim charakter merytoryczny, pozwoliła rozmawiać o kooperacji między instytucjami edukacyjnymi Dolnego Śląska i Adżarskiej Republiki Autonomicznej. Pani Maia Khajishvili, Minister Edukacji i Sportu, z wdzięcznością mówiła o konkursie wiedzy o Gruzji w szkołach dolnośląskich oraz konkursie wiedzy o Polsce w szkołach adżarskich oraz cennej wymianie młodzieży, od tego roku również nauczycieli. Podkreśliła, że w edukacji ważny jest dialog oraz dzielenie się przykładami najlepszych praktyk w obszarze pracy z dziećmi i młodzieżą. Dowiedzieliśmy się również, że edukacja adżarska jest w trakcie transformacji, w której ważną rolę odgrywa dbałość o prestiż zawodu nauczyciela w społeczeństwie.
Edukacyjny charakter miały również wyjścia do batumskich muzeów: Muzeum Historii Lokalnej Adżarii im. Khariton Ahylediani i Muzeum Techniki Braci Nobel, wyjazdy do twierdz Petra i Gonio oraz Ogrodu Botanicznego, przechadzki uliczkami Batumi, pozwalające dostrzec kopuły cerkwi, wieże kościoła katolickiego, minarety meczetów oraz ciekawe budownictwo mieszkalne i usługowe, często o bardzo eklektycznym charakterze.
Mieliśmy też szczęście uczestniczenia w prawdziwej gruzińskiej suprze w karczmie nieopodal przepięknego Wodospadu Makhwitseti i starożytnego kamiennego mostu łukowego królowej Tamar na rzece Makho.
Spełniła się moc wizyty studyjnej: nauczyciele będą mogli zaimplementować do swoich macierzystych szkół nowe rozwiązania metodyczne, a konsultantki z DODN – upowszechnić dobre praktyki w obszarze organizacji spotkań instytucji kooperujących ze sobą.
Bilateralna współpraca zobowiązuje – jesienią tego roku przyjadą do Wrocławia adżarscy nauczyciele i inni przedstawiciele środowiska edukacyjnego.
Opisy zdjęć:
1. Gospodarzem wizyty byli pracownicy NPO Ajara Education fund.
2. Zajęcia prowadzone przez trenerów fundacji edukacyjnej miały zawsze charakter warsztatowy.
3. Wykorzystanie technik relaksacyjnych na początku zajęć.
4. Najliczniejsza w naszej delegacji była grupa geografów.
5. Wizyta na Uniwersytecie im. Szoty Rustavelego w Batumi.
6. Wspólne zdjęcie po wizycie w podgórskiej szkole w Kedzie.
7. Spotkanie z młodzieżą ze szkoły w Batumi miało dynamiczny przebieg….
8. Joanna Kaczmarska, wicedyrektor DODN, udzieliła w Ministerstwie Nauki i Sportu w Adżarii wywiadu na temat wizyty studyjnej dolnośląskich nauczycieli.
9. Z zainteresowaniem obejrzeliśmy nową czytelnię w szkole w Kedzie.
10. Wszyscy uczestnicy wizyty studyjnej otrzymali certyfikaty.
11. Ciekawa architektura Batumi.
12. Gruzińskie smakołyki z warzyw i pasty sezamowej.
13. Przed wodospadem Makhwitseti.
14. Instalacja Nino i Ali w Batumi.
15. Stare miasto zrobiło na wszystkich duże wrażenie…
16. Ruiny rzymsko-bizantyjskiej twierdzy Gonio z I w.
17. Pomnik i Wodospad Andrzeja Pierwszego Apostoła w Sarfi.
18. W magicznym Ogrodzie botanicznym.
19. Widok z okna hotelowego
20. Joanna Kaczmarska, wicedyrektor DODN , Lali Lomtatidze, wicedyrektor NPO Ajara Education Fund oraz Tornike, znakomity tłumacz – serdeczne podziękowania.
