Relacja z seminarium „Przedsiębiorczość – szansą na rozwój zawodowy”
Opracowała: Ewa Norkowska nauczyciel-konsultant w DODN we Wrocławiu.
W dniu 13 maja 2021 r. w DODN we Wrocławiu odbyło się seminarium
pt. „Przedsiębiorczość – szansą na rozwój zawodowy”. Podczas seminarium poszukiwaliśmy odpowiedzi na pytania:
- Czy można nauczyć przedsiębiorczości?
- Jak wspierać dzieci i młodzież w rozwoju kluczowych kompetencji kariery?
- Czy warto wychowywać przedsiębiorcze dziecko?
- Jakie są oczekiwania kompetencyjne pracodawców wobec zatrudnianych pracowników?
- Jakie zasoby mogą wspomóc nauczycieli w kształtowaniu u dzieci i uczniów kompetencji w zakresie przedsiębiorczości?
Spotkanie prowadziła pani Ewa Norkowska, nauczyciel-konsultant DODN
we Wrocławiu. Podczas seminarium uczestnicy mogli wypowiadać się i zadawać pytania na czacie, który moderowali: Małgorzata Reichel i Lech Stempel (nauczyciele-konsultanci DODN we Wrocławiu). Spotkanie otworzyła pani Halina Nawrotek, Wicedyrektor DODN we Wrocławiu. W swoim wystąpieniu wprowadziła uczestników w tematykę spotkania oraz zaprezentowała sylwetki prelegentów, którzy przyjęli zaproszenie do podzielenia się z nami swoją wiedzą, doświadczeniem i dobrymi praktykami w zakresie nauczania przedsiębiorczości.
Merytoryczną część spotkania rozpoczął pan Mikołaj Pisarski, Prezes Instytutu Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa, wystąpieniem pt. „Jak (nie) nauczać przedsiębiorczości?”. Instytut jest niezależnym ośrodkiem badawczo-edukacyjnym, którego misją jest szerzenie wiedzy ekonomicznej w społeczeństwie i kształcenie elit polskich ekonomistów. Podstawowe pytanie, jakie zostało zadane to: „czy przedsiębiorczości w ogóle da się nauczyć”. I choć krótka odpowiedź, powtórzona za ekonomistą Murrayem Newtonem Rothbardem, brzmiała: „nie”, to sama przedsiębiorczość pozostaje w centrum zainteresowania wielu instytucji kształcenia. W tym kontekście wyzwanie, jakie staje przed każdym nauczycielem przedsiębiorczości, to udzielenie poprawnej odpowiedzi na pytanie: jak nauczać o przedsiębiorczości i w jaki sposób to robić, aby korzyści odnosili uczniowie. Udzielając odpowiedzi na tak postawione pytanie oraz wskazując, w jaki sposób ta wiedza może pomóc i wspierać funkcjonowanie uczniów na konkurencyjnym rynku, mówca wskazał na osiągnięcia dwóch najwybitniejszych teoretyków przedsiębiorczości: Josepha Shumpetera oraz Izraela Kirznera. Pan Mikołaj Pisarski także przekazał uczestnikom informację, że w maju 2021 r. został dopuszczony przez MEiN do użytku w ramach przedmiotu podstawy przedsiębiorczości w liceach ogólnokształcących oraz technikach podręcznik „Wolna przedsiębiorczość” autorstwa założyciela Fundacji Instytut Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa dr. hab. Mateusza Machaja. Podręcznik przedstawia spójną wizję funkcjonowania gospodarki rynkowej, a nicią łączącą wszystkie wątki podręcznika jest podstawowa (przystosowana do stopnia nauczania) wiedza o teorii ekonomii. Podręcznik w wersji elektronicznej jest dostępny za darmo na licencji Creative Commons (CC-BY-SA). Cyfrowe odwzorowanie podręcznika można pobrać bezpłatnie ze strony Fundacji.
Drugim głosem w dyskusji podczas naszego seminarium była wypowiedź pana Marcina Kuca, nauczyciela Szkoły Podstawowej nr 6 i Zespołu Szkól Mechanicznych w Świdnicy pt. „Przedsiębiorcza młodzież – czyli jak zaszczepić w uczniach nutę przedsiębiorczości”. W niezwykle dynamiczny i ciekawy sposób podzielił się ze słuchaczami swoimi doświadczeniami w pracy z młodzieżą, której celem jest kształtowanie kompetencji w zakresie przedsiębiorczości. Zaprezentowane treści i działania mogą być przykładem jak inspirować dzieci i młodzież oraz pomagać im w rozwijaniu postawy przedsiębiorczej, jak zachęcać ich do kreatywności i podejmowania ryzyka oraz pozwalać na błędy, które są szansą na zdobycie doświadczenia. Nauczyciele nie powinni dawać uczniom gotowych recept, ale powinni pomagać im znalezieniu najlepszych odpowiedzi. Pan Marcin Kuc zaprezentował też całą gamę cyfrowych zasobów, które mogą być dla nauczycieli i doradców zawodowych źródłem inspiracji do planowanych zajęć i przedsięwzięć.
Pan Lech Stempel, nauczyciel-konsultant w DODN we Wrocławiu, w swojej wypowiedzi poszukiwał natomiast odpowiedzi na pytanie: „Czy warto wychować przedsiębiorcze dziecko?”. Okazuje się, że nie jest łatwo odpowiedzieć na tak postawione pytanie. Marzeniem każdego rodzica jest, by jego dziecko było samodzielne, przedsiębiorcze i osiągało swoje cele. To jednak trzeba wypracować, pamiętając, że przedsiębiorczość to zespół cech oraz postawa, zawierająca pewne umiejętności i zdolności. Jakie powinno więc być to przedsiębiorcze dziecko? Na pewno: kreatywne, ciekawe świata, zdeterminowane, umiejące rozwiązywać problemy i podejmować ryzyko. Powinno umieć wyrażać własne zdanie, być otwarte na nieznane, ale równocześnie powinno także wyciągać nauki z porażek.
Nasz kolejny gość pan Grzegorz Zgorzelski, HR Manager w firmie Korea Casting Poland, będącą częścią koreańskiego koncertu KAC Co. Ltd. w Żarowie (Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna) w swojej wypowiedzi pt. „Przedsiębiorczy, czyli jaki – oczekiwania kompetencyjne pracodawców wobec zatrudnianych pracowników” uświadomił uczestnikom, jak ważne są umiejętności składające się na kompetencje w zakresie przedsiębiorczości, gdy wchodzimy na rynek pracy. To biznesowe spojrzenie na kompetencje absolwentów pokazało, że bez takich umiejętności jak budowanie relacji i pozytywnej komunikacji, zdolności do adaptacji, gotowości do nabywania wiedzy oraz samodzielności i umiejętności współpracy trudno będzie młodemu człowiekowi odnaleźć się na współczesnym rynku pracy. Pan Grzegorz Zgorzelski zwrócił także uwagę na zmiany oczekiwań pracodawców spowodowane pandemią. Poszukując nowych pracowników zwracają oni uwagę na e-kompetencje i na takie kompetencje personalne, jak: umiejętność zarządzania emocjami, dbanie o silną automotywację i samodyscyplinę, radzenie sobie z przeniesieniem codziennego kontaktu do świata wirtualnego, a także z poczuciem izolacji od kolegów i firmy. Prelegent przekazał też uczestnikom spotkania ważne przesłanie: „jeżeli nie wygrałeś – nie oznacza to, że masz defekt”. Kolejnym istotnym czynnikiem, na który zwrócił uwagę pan Grzegorz Zgorzelski, jest motywacja – nie będą potrzebne zewnętrzne motywatory, jeżeli będziemy robić to, co nas uszczęśliwia i będzie zgodne z naszymi kompetencjami.
O zasobach cyfrowych w nauczaniu przedsiębiorczości mówiła podczas seminarium pani Barbara Bieńkuńska, nauczyciel-konsultant DODN we Wrocławiu. W swojej wypowiedzi omówiła konieczność i zasadność wykorzystywania zasobów cyfrowych przez nauczycieli. Wskazała możliwości wykorzystania otwartych zasobów cyfrowych, ich funkcje i korzyści płynące z ich zastosowania w procesie dydaktyczno-wychowawczym. Podkreśliła, że zabawa i nauka poprzez interaktywność może pobudzać do wzrostu inicjatywności, kreatywności, innowacyjności, a w efekcie rozwijać przedsiębiorczość.
W trakcie seminarium głos zabrał również pan Wojciech Pitura, Prezes Zarządu firmy REVAS. Firmę tworzą zafascynowani przedsiębiorczością ludzie, którzy chcą, aby zajęcia z przedsiębiorczości były bardziej angażujące i praktyczne. Stąd też Zespół REVAS za cel obrał sobie zmianę sposobu nauczania opartego jedynie na teorii, wprowadzając narzędzia do praktycznej nauki zakładania i prowadzenia biznesu. Pan Wojciech Pitura opowiedział uczestnikom seminarium o innowacyjnej formule nauczania przedsiębiorczości, jaką są „Branżowe Symulacje Biznesowe”. Jest to narzędzie przeznaczone do nauki prowadzenia działalności gospodarczej oraz wprowadzania w podstawy przedsiębiorczości. W ramach symulacji uczestnicy podejmują realne decyzje biznesowe, zarządzając wirtualnym przedsiębiorstwem w wybranej branży: tworzą stanowiska pracy, zatrudniają pracowników, ustalają wynagrodzenia, kupują sprzęt, inwestują w reklamę tradycyjną oraz internetową, ustalają ceny itp. W ramach symulacji uczestnicy stają się menedżerami i podejmują realistyczne decyzje związane z prowadzeniem projektu w firmie. Przy okazji gracze mogą zdobywać wiedzę, a sposób jej zdobywania zależy od kreatywności nauczyciela. „Branżowe Symulacje Biznesowe” mogą być dla nauczycieli inspiracją do wprowadzenia innowacji pedagogicznej w nauczaniu przedsiębiorczości.
Na koniec prowadząca seminarium skierowała do wszystkich prelegentów bardzo serdeczne podziękowania za przekazaną wiedzę, doświadczenie, i poświęcony czas. Uczestnikom seminarium podziękowała zaś za uczestnictwo w spotkaniu i zaprosiła ich
do korzystania z oferty Dolnośląskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu.
Wnioski z seminarium
- Przedsiębiorczość to samodzielność.
- Osoba przedsiębiorcza to taka, która nie czeka, co przyniesie jutro. Ma marzenia, plany i je realizuje. Odważnie podejmuje decyzje. Przedsiębiorczość to postawa życiowa, którą może kierować się każdy z nas, a nie koniecznie jedynie ci, którzy planują prowadzenie firm.
- Wszyscy możemy doskonalić w sobie te cechy i umiejętności, które pozwolą nam dostrzegać szanse, które przed nami stają, ale zauważać także zagrożenia. Każdy może dokonywać przemyślanych, a czasem ryzykownych wyborów, które pozwolą nam pójść krok dalej i znaleźć się bliżej postawionych sobie celów.
- Nie da się nauczyć przedsiębiorczości uczestnicząc tylko w zajęciach „Podstawy przedsiębiorczości”. Przedsiębiorczości trzeba uczyć od pierwszych lat życia.
- Nauka przedsiębiorczości – to nauka przez działanie.
- Nauczycielami przedsiębiorczości powinni być zarówno rodzice, jak i nauczyciele.
- Nasi uczniowie powinni za swoje życiowe motto przyjąć słowa: „Moja przedsiębiorczość – moją szansą na sukces”.
